Tarihçe

Bankacılık ve Sigortacılık işkolunda çalışan emekçilerin sendikal mücadelesi 1970’li yılların başında filizlenmeye başladı. 1972 yılında Yapı ve Kredi Bankası’nda çalışan banka emekçileri, YAPI-SEN (Yapı ve Kredi Bankası Mensupları Sendikası) sendikasını kurarak işkolumuzda sendikal örgütlenmenin ilk tohumlarını atmış oldular.

 1973 yılında gerçekleştirilen ilk Genel Kurul’da bir araya gelen 185 kişi kısa süre içerisinde on işyerinde örgütlenmeyi başardı ve toplu sözleşme masasında ilk defa banka patronlarının karşısına oturdular. Elde edilen kazanımlarla işkolundaki diğer çalışanların da ilgisini çeken sendika, 1974 yılında Yapı ve Kredi Bankası’nın 9500 çalışanının 6000’ini örgütlemeyi başardı.

Tarih 1976 yılını gösterdiğinde, YAPI-SEN işkolunun bütününe seslenen bir sendika olma yolunda önemli bir adım attı. Gerçekleştirilen Genel Kurulda sendikanın adı BANK-SEN (Türkiye Devrimci Banka, Büro, Borsa ve Sigorta İşçileri) olarak değiştirildi. Bu değişiklik, DİSK’e (Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu) yapılan üyelik başvurusuyla birlikte sınıf sendikacılığı adına da önemli bir mevzi kazanılmış oldu.

1977 yılında gerçekleştirilen Olağanüstü Genel Kurul’da, sendikal demokrasiyi, örgütlülüğü geliştirecek bir yapı için sendikanın tüzüğü tamamen değiştirildi ve işkolundaki diğer sendikalarla birleşme açısından gerekli olanaklar yaratıldı. Aynı yıl, GAM-SEN (Garanti Bankası İşçileri Sendikası) ve ESKİŞEHİR BANK-SEN (Eskişehir Bankası Çalışanlarının Sendikası) BANK-SEN’e katılarak işkolundaki örgütlülüğü daha da ileri bir noktaya taşıdı.

1978 yılında BANK-SEN hızlı büyümesini yeni katılımlarla sürdürdü. İlk olarak TEKNİK-İŞ (Büro ve Eğitim İşçileri Sendikası), AB-SEN (Anadolu Bankası İşçileri Sendikası), ULUS-SEN (Uluslararası Endüstri Ticaret Bankası)  BANK-SEN’e katılma kararı aldılar. Daha sonra Milli Aydın Bankası (Tariş-Bank), Türkiye Bağcılar Bankası, Şekerbank, Denizli İktisat Bankası (İktisat Bankası), Güneş Sigorta, Başak Sigorta çalışanları, Sümerbank Mağazası ve Ziraat Bankası yemekhane çalışanları ile çok sayıda büro emekçisi BANK-SEN’in gücüne güç kattı.

1979 yılına gelindiğinde BANK-SEN otuzbin üyesi, dokuz Genel Merkez Temsilciliği, dokuz Bölge Temsilciliği ile ulusal ölçekte işkolunun en büyük sendikası oldu. Aynı yıl yapılan Genel Kurul’da alınan karar ile BANK-SEN, DSF’ye bağlı (Dünya Sendikalar Federasyonu) Uluslararası Kamu (UKSB) ve Ticaret (UTSB) Sendikaları birliklerine katıldı. Bu katılımla birlikte DİSK’te dördüncü büyük sendika olan BANK-SEN, uluslararası sendikacılık alanında da adım attı.

1980 yılı 12 Eylül’ünde tüm Türkiye’nin üzerine çöken karanlık DİSK ve BANK-SEN’in üzerine de çöktü. Gerçekleştirilen askeri darbe ile DİSK ve DİSK’e bağlı sendikalarla birlikte BANK-SEN’de kapatıldı. Tüm varlıkları denetim altına alındı ve yönetimleri kayyumlara devredildi. Yüzü aşkın yönetici ve üye çeşitli suçlamalarla gözaltına alındı, işkence gördü, tutuklandı ve hapis cezasına çarptırıldı.

1991 yılı Temmuz ayında BANK-SEN sendikal mücadeleye yeniden döndü. Böylece onbir yıllık karanlık yırtılırken bankacılık ve sigortacılık işkolunda yürütülen sınıf mücadelesinde yeni bir dönem başladı. 1979 yılında düzenlenen dördüncü olağan kongrenin ardından ilk kez 1992 yılında kongre düzenlendi. 1980 sonrası Türkiye’de yaşanan dönüşümler ve sendikal mücadelenin önündeki her tür baskı ve engelleme, bankacılık ve sigortacılık işkolunda da birçok sorunu gündeme getirdi. Özelleştirmeler, neo-liberal politikaların gölgesinde yaşanan ekonomik krizler, kuralsızlaştırma ve çalışanların haklarına dönük saldırgan politikalar banka ve sigorta emekçilerinin örgütlenme ihtiyacını daha da artırdı.

BANK-SEN, bu dönüşüm sürecinde yaşadığı tüm sorunlara rağmen, sınıf mücadelesinden taviz vermeyen sendikal mücadele çizgisiyle 2000’li yıllarda da işkolumuzda çalışan emekçilerin umudu olmaya devam ediyor.

Sendikamız, 30 Ekim – 2 Kasım 1976 tarihleri arasında gerçekleştrilen DİSK 3. Olağan Genel Kurul’unda adını Türkiye Devrimci Banka ve Büro İşçileri Sendikası olarak adını değiştirmiş ve DİSK’e (Devrimci İşçi  Sendikaları Konfederasyonu) katılım kararı almıştır. 12 Kasım 1976 tarihinde DİSK’e üyeliği kabul edilmiştir. O günden bu yana sendikamız DİSK çatısı altında faaliyetlerini sürdürmektedir.